Woerden, 28 november 2023 – In de donkere schaduwen van vergeten laden en stoffige kasten sluimeren tijdbommen van zorgen voor nabestaanden. Een recente analyse van duizenden testamenten heeft aan het licht gebracht dat bijna 60% van deze documenten is opgesteld vóór 2003, waarvan ruim 30% zelfs van vóór 1990 dateert. Deze verouderde testamenten brengen de nodige gevolgen met zich mee.
De prijs van verouderde testamenten
Laten we beginnen met een speurtocht, want waar bevindt zich dat oude testament? Velen beseffen niet eens dat ze er een hebben, laat staan dat nabestaanden het kunnen vinden. Daarnaast zijn deze verouderde testamenten, ooit ter bescherming van de langstlevende, niet aangepast aan de huidige wetgeving. Het gevolg? Onnodige extra kosten en het testament kan ongunstig uitpakken voor de nabestaanden in vergelijking tot de huidige wetgeving.
Neem bijvoorbeeld mensen die ooit een testament opstelden voor de zorg van hun kleine kinderen, terwijl dit nu eenvoudiger bij de rechtbank geregeld kan worden. Nu deze kinderen meerderjarig zijn, is het oude testament overbodig geworden. Echter, bij overlijden zijn nabestaanden vaak niet op de hoogte van het bestaan ervan. Dit kan leiden tot extra kosten voor een verklaring van erfrecht, het opsporen en kopiëren van het testament, en het beoordelen ervan.
Een vergelijkbare situatie doet zich voor bij testamenten die zijn opgesteld om de langstlevende te beschermen. Voor 2003 was het verstandig dit in een testament te regelen, maar nu is het wettelijk redelijk goed geregeld. Na het overlijden van de eerste echtgenoot heeft het testament van de langstlevende vaak inhoudelijk geen zin meer. In plaats van de bescherming die ze hoopten te bieden, kan dit leiden tot extra kosten en complicaties bij de afwikkeling van de nalatenschap.
Daarnaast wijzen veel mensen in hun testament een executeur aan, die met de tijd niet meer in staat is deze taak uit te voeren. Denk aan overlijden of gezondheidsredenen.
APK om de vijf jaar
Het is vaak raadzaam om iedere vijf jaar een bestaand testament te herzien. Oude testamenten kunnen worden herroepen en eventueel het wettelijk erfrecht overwegen.
Unieke analyse van testamenten door Notariële Diensten
Notariële Diensten heeft in het kader van haar vijfjarig bestaan deze unieke analyse uitgevoerd, gericht op testamenten van mensen die in de afgelopen vijf jaar zijn overleden. Als de grootste speler in Nederland voor Verklaringen van Erfrecht, benadrukt directeur mr. Hugo Prick het belang van deze bevindingen:
“Ik was verbaasd over hoeveel echt oude testamenten nog in omloop zijn. Het zou nabestaanden enorm helpen als mensen vaker hun testament zouden herzien of herroepen.”
Notariële Diensten gebruikt de gegevens van het onderzoek omdat ze bezig zijn met een project om AI in te zetten om testamenten te beoordelen. De beoordeling is mede bepaald door het wetsregime waarin het testament is opgesteld en de vraag of de testamenten machine leesbaar kunnen worden gemaakt.
Testament aanwezig?
Mensen die zich afvragen of ze een testament hebben, kunnen dit zelf nagaan bij het Centraal Testamentenregister. Daar ligt geen exemplaar van het testament, maar men kan wel antwoord vinden op de vraag óf er een testament is opgesteld.